Mới chủ yếu tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng
Triển khai chương trình mục tiêu quốc
gia về xây dựng nông thôn mới, trong thời gian qua tỉnh Đắk Lắk đã đạt
được một số kết quả cụ thể như: thành lập đủ và thường xuyên kiện toàn
bộ máy tổ chức vận hành chương trình từ tỉnh đến xã, công tác tuyên
truyền được chú trọng; đã hoàn thành công tác lập đồ án Quy hoạch chung,
Đề án nông thôn mới các cấp; hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng; xây
dựng các mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, phong trào thi đua xây dựng
nông thôn mới ngày càng được nhân dân hưởng ứng và thực hiện, vai trò
chủ thể của người dân được phát huy, tiêu chí đạt chuẩn của các xã tăng
khá qua các năm… Đến nay, toàn tỉnh có 5 xã đạt 19 tiêu chí nông thôn
mới; đạt 1.495 tiêu chí/2.888 tiêu chí, bằng 51,8%; bình quân toàn tỉnh
đạt 9,84 tiêu chí/xã (có 16 xã đạt 15-18 tiêu chí; 57 xã đạt 10-14 tiêu
chí, 67 xã đạt 5-9 tiêu chí; 7 xã đạt 3-4 tiêu chí).
|
Người dân làm đường giao thông nông thôn tại xã Ea Tur (TP. Buôn Ma Thuột). Ảnh: Hoàng Gia |
Tuy nhiên, so với chỉ tiêu của Nghị
quyết HĐND tỉnh đề ra thì kết quả vẫn còn thấp. Với 5 xã đạt tiêu chí
nông thôn mới như hiện tại và thậm chí nếu như theo dự kiến đến cuối năm
2015 có 12/152 xã đạt tiêu chí nông thôn mới thì tiến độ cũng đạt rất
thấp so với kế hoạch đặt ra cho giai đoạn 2011-2015 (đạt 8% so với tỷ lệ
20-25% kế hoạch). Mặt khác, kết quả thực hiện chương trình xây dựng
nông thôn mới chủ yếu chỉ mới tập trung cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng,
còn các nội dung về phát triển sản xuất như cơ cấu các cây trồng, vật
nuôi, quy hoạch của vùng sản xuất, nâng cao thu nhập, phát triển văn
hóa, cải thiện môi trường... chưa được quan tâm chỉ đạo và đầu tư đúng
mức nên chuyển biến chưa rõ nét; chưa có chính sách hỗ trợ cho các xã
khó khăn, có điểm xuất phát thấp của tỉnh. Việc chuyển đổi cơ cấu cây
trồng vật nuôi để phát triển sản xuất nông nghiệp thành hàng hóa chuyển
biến còn chậm, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu
số. Kinh tế hợp tác và hợp tác xã nông nghiệp được duy trì phát triển
nhưng hiệu quả chưa cao. Công tác đào tạo nghề cho nông dân, lao động
còn hạn chế. Nguồn kinh phí thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới từ ngân sách địa phương chưa tương xứng với mục tiêu, nội dung của
chương trình đề ra, chưa tập trung nguồn lực để đầu tư xây dựng nông
thôn mới. Việc huy động nguồn lực từ các nguồn ngoài ngân sách, nhất là
từ doanh nghiệp, tín dụng gặp khó khăn; cơ chế quản lý đầu tư, giải ngân
và thanh quyết toán còn nhiều bất cập và vướng mắc chưa được tháo gỡ
kịp thời...
Gặp khó về bài toán nguồn vốn
Theo đánh giá của Ban Kinh tế - Ngân
sách HĐND tỉnh tại Kỳ họp thứ 10 HĐND tỉnh khóa VIII vừa qua, nguồn kinh
phí thực hiện chương trình nông thôn mới chủ yếu là từ nguồn vốn chương
trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới, còn nguồn ngân sách địa phương
đầu tư cho chương trình này vẫn còn hạn chế. Bởi căn cứ Nghị quyết số
50/2012/NQ-HĐND, ngày 6-7-2012 của HĐND tỉnh về một số chính sách hỗ trợ
đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và quản lý đầu tư xây
dựng nông thôn mới tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2012-2015, thì hằng năm ngân
sách tỉnh phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản tập trung cho chương trình
nông thôn mới là 30 tỷ đồng/năm: Trong kế hoạch năm 2014, ngân sách tỉnh
bố trí cho chương trình này 12 tỷ đồng, năm 2015 là 20 tỷ đồng - vẫn
thấp so với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Như vậy, nguyên nhân không đạt
được mục tiêu xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn 2011-2015 là đặt ra
chỉ tiêu từ 20-25% số xã đạt tiêu chí nông thôn mới nhưng nguồn lực để
đạt được mục tiêu này chưa được cân đối bố trí bảo đảm kể cả các nguồn
vốn, đặc biệt còn phụ thuộc rất nhiều về nguồn vốn ngân sách nhà nước.
|
Người dân làm đường giao thông nông thôn tại xã Hòa Đông (huyện Krông Pắc). Ảnh: Hoàng Gia |
Giải trình về việc dự kiến đến cuối năm
2015 không đạt chỉ tiêu số xã đạt tiêu chí nông thôn mới như kế hoạch đề
ra, UBND tỉnh cho rằng: Nguyên nhân không đạt chỉ tiêu 20% số xã (tương
đương với 31 xã) về đích là do chỉ tiêu Trung ương giao cho địa phương
quá cao (kể cả các địa phương khác trong cả nước cũng không hoàn thành
chỉ tiêu này) và chỉ tiêu đặt ra không tương xứng với khả năng cân đối
nguồn lực cả ở Trung ương và địa phương. Cụ thể: Cả giai đoạn 2011-2015,
Trung ương mới hỗ trợ trực tiếp cho chương trình này của tỉnh được
203,048 tỷ đồng. Trong khi đó nhu cầu vốn bình quân theo Đề án được phê
duyệt là khoảng 300 tỷ đồng/xã. Mặt khác, tỉnh còn nghèo, ngân sách hết
sức khó khăn và phụ thuộc vào cân đối của ngân sách Trung ương. Trong
vài năm trở lại đây, ngân sách tỉnh phải tập trung giải quyết nợ đọng
xây dựng cơ bản nên không cân đối được nguồn vốn để bảo đảm mức bố trí
cho chương trình. Theo Nghị quyết số 50/2012/NQ-HĐND tỉnh, ngày 6-7-2012
của HĐND tỉnh về một số chính sách hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng
kinh tế - xã hội và quản lý đầu tư xây dựng nông thôn mới tỉnh Đắk Lắk
giai đoạn 2012-2015 thì mỗi năm, ngân sách tỉnh phải dành ít nhất 30 tỷ
đồng vốn đầu tư cho chương trình (Nghị quyết được thực hiện từ 2013 nên 3
năm là 90 tỷ đồng) nhưng mới chỉ bố trí được 39,5/90 tỷ đồng, bằng
43,9% kế hoạch (năm 2014 : 17 tỷ đồng; năm 2015 : 22,5 tỷ đồng)...
Để đẩy mạnh và phấn đấu nỗ lực đạt kết
quả cao hơn nữa trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới, ông Nguyễn Ngọc Những, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh
nhận định: Chương trình xây dựng nông thôn mới là chương trình lớn, là
sự nghiệp lâu dài của toàn Đảng, toàn dân, của cả hệ thống chính trị và
toàn xã hội, đòi hỏi nguồn lực đầu tư lớn. Trong thời gian tới khối
lượng công việc cần làm rất nhiều. Vì vậy, cần có kế hoạch cụ thể với sự
vào cuộc quyết liệt, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong
quá trình thực hiện từ tỉnh xuống cơ sở; chú trọng thực hiện cơ chế lồng
ghép với các chương trình mục tiêu quốc gia khác; đầu tư có trọng tâm,
trọng điểm. Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động
nhân dân để người dân hiểu và xác định rõ nhân dân làm chủ trong việc
xây dựng nông thôn mới để có thể huy động được tối đa nguồn lực từ nhân
dân...
Lan Anh (Theo Báo Đắk Lắk)