PV: Thưa
ông, lý do nào khiến ông và các chuyên gia của Viện quan tâm đến việc
thúc đẩy tăng trưởng xanh tại các nước thuộc lưu vực sông Mê Công?
Tiến sỹ Imran Ahmad: Các nước lưu vực sông Mê
Công hiện đang đối mặt với việc sử dụng quá mức nguồn tài nguyên cho
tăng trưởng kinh tế, không những thế còn chịu ảnh hưởng từ lũ lụt, mực
nước biển dâng và xâm nhập mặn. Ảnh hưởng tiêu cực từ sự phát triển của
con người cũng như những tác động của biến đổi khí hậu, đô thị hóa, tăng
trưởng dân số gây ra áp lực đối với việc phát triển kinh tế cũng như
quản lý tài nguyên thiên nhiên xuyên biên giới, đã đề ra yêu cầu cấp
thiết về hợp tác quốc tế.
Trong bối cảnh hiện nay ở lưu vực sông Mê Công,
khái niệm tăng trưởng xanh sẽ thúc đẩy hợp tác xuyên biên giới từ đó
củng cố việc quản lý hiệu quả tài nguyên nước trong khu vực lưu vực. Đó
chính là lý do các nước thuộc lưu vực sông Mê Công cần thúc đẩy tăng
trưởng xanh để phát triển bền vững.
PV: Trên thực tế, nhiều
nước châu Á – Thái Bình Dương đang áp dụng mô hình tăng trưởng xanh vào
thực tiễn. Ông nghĩ sao về vấn đề này?
Tiến sỹ Imran Ahmad: Nhiều nước đang phát triển ở
khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang trải qua giai đoạn tăng trưởng
kinh tế nhanh và đạt được những thành tựu kinh tế đáng nể. Tuy nhiên, sự
phát triển đó chỉ có thể bền vững nếu giải quyết được những thách thức
do việc hạn chế nguồn lực và những vấn đề của biến đổi khí hậu.
Tăng trưởng xanh được hiểu là một mô hình tăng
trưởng giúp biến những hạn chế về nguồn lực và ảnh hưởng của thảm họa
thiên nhiên thành những cơ hội kinh tế giúp nâng cao tăng trưởng và giảm
tác động xấu tới môi trường thông qua sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên
và tăng đầu tư vào vốn tự nhiên.
Tăng trưởng xanh thúc đẩy phát triển kinh tế
theo mô hình tiêu thụ, sản xuất bền vững nhằm bảo đảm nguồn vốn tự nhiên
tiếp tục cung cấp những nguồn lực và dịch vụ sinh thái mà đời sống của
chúng ta phụ thuộc vào, cho thế hệ này cũng như cho những thế hệ mai
sau nên nhiều nước đã chọn Chiến lược Tăng trưởng xanh để theo đuổi. Và
chính vì vậy, nó trở thành một xu hướng toàn cầu.
PV: Ông nhận định như thế
nào về mối liên hệ giữa tài nguyên nước và tăng trưởng xanh trong bối
cảnh biến đổi khí hậu ở lưu vực sông Mê Công?
Tiến sỹ Imran Ahmad: Nước là cuộc sống của chúng
ta, nhất là ở Việt Nam khi 20% GDP đến từ khu vực đồng bằng sông Mê
Công. Do đó, chúng ta càng cần thúc đẩy tăng trưởng xanh để từ đó hướng
đến các lợi ích mà tăng trưởng xanh có thể mang lại.
PV: Theo ông cần những giải pháp gì để thúc đẩy sự phát triển tăng trưởng xanh ở Việt Nam?
Tiến sỹ Imran Ahmad: Cách tiếp cận của Viện tăng
trưởng xanh toàn cầu là sự phối hợp của Viện với nỗ lực từ chính các
quốc gia. Tôi nghĩ Việt Nam đang là ví dụ tốt về tăng trưởng xanh và cho
thấy ưu tiên của Chính phủ đối với tăng trưởng xanh. Việt Nam hiện đã
có chiến lược và kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh. Trong khu vực
lưu vực sông Mê Công, Việt Nam đang là quốc gia đi đầu về lĩnh vực này.
Nước và cuộc sống. Ảnh Internet
PV: Được biết, Hàn Quốc là
quốc gia đi đầu trong việc áp dụng thành công mô hình tăng trưởng xanh.
Ông có thể chia sẻ một số kinh nghiệm của quốc gia này mà có thể áp dụng
tại Việt Nam?
Tiến sỹ Imran Ahmad: Trong khu vực châu Á, Hàn
Quốc là một trong những nước đi đầu trong thực hiện Chiến lược tăng
trưởng xanh. Họ bắt đầu triển khai thực hiện từ tháng 5 năm 2008 với mô
hình phát triển carbon thấp, tăng trưởng xanh trong đó tập trung giải
quyết ba mấu chốt đó là thách thức của biến đổi khí hậu, kinh tế suy
giảm và thách thức về năng lượng. Đây là những thách thức mà chúng ta
hiện đang phải đối mặt.
Theo mô hình phát triển đảm bảo sự phối hợp hài
hòa và đúng mực của kinh tế và môi trường, một chiến lược quốc gia đã
được đề ra với kế hoạch hành động 5 năm, trong đó đáp ứng ba mục tiêu
chính: Tăng an toàn sử dụng năng lượng và tăng khả năng ứng phó với biến
đổi khí hậu, thúc đẩy động cơ cho sự tăng trưởng và gia tăng chất lượng
cuộc sống.
Hàn Quốc đưa vấn đề tăng trưởng xanh vào chương
trình nghị sự về các cơ hội phát triển kinh tế của mình. Hàn Quốc đã rất
ưu tiên cho phát triển tăng trưởng xanh, có hành động cụ thể về tăng
trưởng xanh. Tất nhiên, Việt Nam cũng có những điểm khác biệt với Hàn
Quốc về phát triển kinh tế vì Hàn Quốc là quốc gia thuộc khối OECD còn
Việt Nam đang là quốc gia có mức thu nhập trung bình. Tôi cho rằng, Việt
Nam cần chú ý hơn những vấn đề đặc thù như giảm nghèo. Hiện có nhiều
bài học kinh nghiệm của Hàn Quốc có thể để cho Việt Nam học hỏi được.
Tuy nhiên, cần thiết phải điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh của Việt
Nam.
PV: Xin cám ơn ông!
Viện
tăng trưởng xanh toàn cầu là một tổ chức có trụ sở tại Hàn Quốc và tập
trung vào việc thúc đẩy tăng trưởng xanh (Viện ra đời trên cơ sở sáng
kiến của Chính phủ Hàn Quốc). Ban đầu là tổ chức phi lợi nhuận sau
chuyển thành tổ chức quốc tế vào tháng 10/2012. Hiện nay có khoảng 22
quốc gia thành viên và tập trung thúc đẩy tăng trưởng xanh ở quốc gia
đang phát triển. |